Paul Moeyes

In januari 2021 verschijnt mijn nieuwe boek:

Vuistrecht en wisselgeld gaat over een oorlog waarin een keizerrijk de strijd aanbond met een koninkrijk en waarin uiteindelijk een ander keizerrijk zou zegevieren over een republiek.

Maar het begint in Nederland, dat in 1863 het vijftigjarig bestaan van het Koninkrijk der Nederlanden vierde. De feeststemming werd de daaropvolgende jaren echter flink verstoord door de toenemende onrust in Europa. Onder leiding van de ambitieuze kanselier Otto von Bismarck stuurde Pruisen aan op de samensmelting van de verschillende Duitse-Bondslanden in een nieuwe Europese grootmacht, het verenigde Duitsland. Dit politieke streven leidde tot oorlogen met Denemarken (1864) en Oostenrijk (1866).

Nederland zag dit met angst en beven gebeuren: als grote Europese landen hun militaire macht gingen gebruiken om gebiedsuitbreiding na te streven, voorspelde dat niet veel goeds voor het voortbestaan van de kleine staten. Als het vuistrecht (het recht van de sterkste) het leidende politieke principe werd en rivaliserende Europese grootmachten elkaar militair de maat gingen nemen, was de kans groot dat de kleine staten alleen nog maar zouden dienen als territoriaal wisselgeld. Het uitlekken van een geheim Frans-Pruisisch ontwerpverdrag waarin Frankrijk aanspraak maakte op Belgisch grondgebied leek die bange vermoedens alleen maar te bevestigen.

In juli 1870 ontbrandde een oorlog tussen de twee machtigste Europese kemphanen, Frankrijk en Pruisen. Hoe verliep de oorlog en hoe werd daar in Nederland over bericht? Bleef Groot-Brittannië neutraal? Van welke overwinnaar had Nederland het meest te vrezen? Waarom profiteerde de armenzorg in Harderwijk van de oorlog? Wat waren de Europese gevolgen van de oorlog? Hoe dacht Nederland de eigen onafhankelijkheid op de lange termijn veilig te stellen? En wat zijn de verbanden tussen de Frans-Duitse oorlog en de Grote Oorlog van 1914-1918?

Dit rijk geïllustreerde boek van bijna vijfhonderd bladzijden heeft een antwoord op deze en andere prangende vragen. Het verschijnt bij De Arbeiderspers en ligt vanaf januari 2021 in de boekhandel.